Ovogodišnje, dvanaesto izdanje Međunarodnog festivala dokumentarnog filma Beldocs, koje se održava od 8. do 15. maja u Beogradu u više bioskopskih dvorana, predstaviće više od 100 premijernih filmova iz celog sveta, u 14 različitih selekcija.
Ljubiteljima putovanja Daljine.rs predstavljaju izbor filmova uz koje će bolje upoznati pojedine delove planete.
Doel
Frederik Sølberg, Danska, Belgija, 2018, 70′
Festivali: CPH: DOX 2018, DOK Leipzig 2018, IndieCork 2018, DokuBaku 2018, Escales 2018, London IDF 2018
Zašto je toliko važno imati mesto koje se zove dom?
Doel je grad duhova u Belgiji okružen nuklearnom elektranom, gigantskim kontejnerskim dokom i lukom Antverpen. Stanovnici se već decenijama bore s vlastima koje žele da unište grad i sagrade novi kontejnerski dok. Sada je tu preostalo još samo 26 stanovnika – živopisna gomila običnih i neobičnih ljudi koji se hvataju ukoštac s rejverima, znatiželjnim urbanim istraživačima i političkim haosom, dok se drže ideje o održavanju svog vandalizovanog i napuštenog grada u životu.
O reditelju: Frederik Sølberg je nagrađivani danski režiser, producent i muzičar koji živi i radi u Kopenhagenu i Berlinu. Frederik je već dugi niz godina aktivni učesnik indie muzičke scene u Kopenhagenu, gde svira u raznim bendovima, režira muzičke spotove i vizuale, i nastupa po Evropi i SAD-u. Frederik takođe režira TV dokumentarce i reklame. „Doel“ je Frederikov debitantski dokumentarni igrani film.
Sanjajući sećanja na danas (Dreaming the Memories of Now)
Geska Brečević, Robert Brečević, Meksiko, Hrvatska, Island, Švedska, 2018, 95’
Festivali: Reykjavik Visions 2019, European Cinematography Awards 2018
Putujući u mitski prostor spoljnjih delova južnog Meksika, vizuelni umetnici Geska i Robert Brečević i njihova petogodišnja ćerka Katja otkrivaju složene priče u kojima se vreme, sećanje i nostalgija kontinuirano obnavljaju. „Sanjajući sećanja na danas“ nas vodi kroz zapanjujuće i duboko istraživanje umetničkog procesa stvaranja i eterične izjave ljubavi prema jednom mestu. Eksperimentalni esej-film, rastežući žanr dokumentarnog filma, kompozicija je dalekosežnih misli, suncem obasjanih slika i prizora misterije, vođena pesničkim glasom pripovedača i uzbudljivim, visceralnim zvukom. Pokušaj zaustavljanja vremena snimanjem uspomena na potomstvo je istinska taština.
O rediteljima: Geska Helena Brečević (rođena 1975) i Robert Brečević (rođen 1971) čine međunarodno priznati umetnički duo Performing Pictures. Njihova se dela odnose na memoriju i pokret, povezujući jezik i pokretne slike na način koji progoni misli i koji često zahteva odgovor gledaoca. Njihov sve veći opus video animacija, filmskih ukazanja i usputnih zabeleški zamagljuju linije između medijskih formi, između nepomičnih i pokretnih slika, te između prolaznosti i trajnosti. Slike su opipljive, često postavljene kao objekti izvan kruga likovnih umetnosti.
Senka boga (A God’s Shadow)
Bernhard Hetzenauer, Meksiko, Austrija, Nemačka, 2017, 20′
Festivali: UNAM 2018, Vienna 2017
Faustino se 1980-ih proglasio Bogom. Zajedno sa naoružanom grupom on je ugrožavao i terorisao druga susedna sela. Kada je Chon lično prisustvovao incidentu prilikom kojeg je njegov rođak ubijao članove njihove zajednice, pobegao je.
Neplodna brdska zemlja u Meksiku, u kojoj Huicholes žive izolovanim životom, prikazana je kroz zrnasti crno-beli materijal. Chon, član zajednice indijanskih stanovnika Wirrárika, pripoveda o svom rođaku Faustinu, sinu šamana autohtonog naselja La Mora. On tiho gleda u kameru dok njegov glas sa ekrana priča užasnu priču. Dok je bio pod uticajem pejotla, Chonov rođak je verovao da je Bog. Ovaj „bog“ je zarobio četrdesetoro ljudi, prijatelje i porodicu, a zatim priredio grozni krvavi pir.
O reditelju: Bernhard Hetzenauer je rođen u Innsbrucku u Austriji i radi kao reditelj, pisac, kustos i likovni umetnik u Nemačkoj, Austriji, Meksiku i Južnoj Americi. Studirao je film, medije i gestalt terapiju u Beču, Njujorku, Kitu, Buenos Airesu i Hamburgu, a diplomirao je na Univerzitetu primenjenih umetnosti u Beču i na Univerzitetu za likovne umetnosti u Hamburgu. Njegovi projekti filmske i vizuelne umetnosti prikazani su širom sveta i osvojili su razne međunarodne nagrade.
Topionica duša (Melting Souls)
François-Xavier Destors, Francuska, 2018, 87′
Festivali: FIPA 2018, Dok.fest Munchen 2018, Hot Springs 2018, Budapest IDFF 2019
Posetite najseverniji grad na svetu.
Norilsk je jedno nemoguće mesto. U ovom arktičkom gradu zima traje devet meseci, a temperature padaju na -60 °C. Norilsk Nickel, prvi globalni proizvođač bakra i nikla, dominirao je životom ovog grada otkako je on izronio iz pepela sovjetskog gulaga. Više od 180.000 ljudi uspeva da preživi u ovom zatvorenom gradu, potpuno izolovanom od spoljašnjeg sveta.
O reditelju: Delo Françoisa-Xaviera Destorsa istražuje pitanja pamćenja i granica civilizacije. Svoj prvi film je snimio u Ruandi nakon genocida nad Tutsima (Fudbalska Ruanda, polja sećanja) i napisao istorijske i kulturne dokumentarce (Glasovi Srebrenice, Pariz – istorija glavnog grada). Topionica duša njegov je drugi dugometražni dokumentarac.
MS Valentina
Melanie Hollaus, Austrija, 2019, 80′
Svetska premijera Beldocs 2019
Teretni brod MS Valentina prelazi 1.640 kilometara Dunava na svom putu od Linca u Austriji do Rusea u Bugarskoj, prolazeći sedam zemalja. Reka, kao svojevrsni „Evropski put“, puna je suprotnosti i razlika. Ovo je film o svakodnevnom životu na teretnom brodu MS Valentina. O rumunskoj porodici u njihovom domu napravljenom od čelika, koji uključuje dnevni boravak, kuhinju, spavaće sobe i kupatilo, pomorcu koji je smešten u kabinu veličine tri sa tri i prtljažniku ispunjenom s 890 tona đubriva. Život porodice čvrsto je povezan sa rekom, a voda dominira nad njihovim životom i radom. No, sudari i opasne vode takođe su deo svakodnevne rutine.
O rediteljki: Melanie Hollaus rođena je 1980. godine u Tirolu (Austrija). Nakon što je diplomirala na katedri za glumu, stekla je iskustvo u performansu i filmskoj produkciji. Od 2008. usredsređuje se na filmsko stvaralaštvo i video art.
Dobrodošli u Sodomu (Welcome to Sodom)
Florian Weigensamer, Christian Krönes, Austrija, 2018, 92′
Festivali: CPH: DOX 2018, Ji.hlava IDFF 2018, Zurich 2018
Mračni i senzualni film o deponiji u Gani, gde se reciklira elektronski otpad sa Zapada. Pametno isprepletene, sudbine raznih protagonista otkrivaju kompleksnu priču ovog apokaliptičnog društva. Njihovi veoma lični unutrašnji glasovi omogućavaju dubok uvid u život i rad na ovom mestu – Sodomi. Život na deponiji postaje zagonetna slika naše moderne, globalizovane civilizacije, kratkotrajna tehnologija postaje metafora kapitalističkog luksuza, odbačenog društva. Naizgled apokaliptično okruženje je za one koji tamo žive mesto koje pruža perspektivu.
O rediteljima: Christian Krones – Tokom studija filma i režije bio je u mogućnosti da radi zajedno sa legendarnim direktorima fotografije Vittoriom Storarom i Svenom Nykvistom. Godine 1985. pridružio se austrijskoj televiziji i režirao razne TV formate. Godine 2006. Christian Krones je osnovao Blackbok Film i sa preko 30 godina iskustva na filmu sada je aktivan kao režiser i producent.
Florian Veigensamer – Nakon studija političkih nauka i komunikologije na Univerzitetu u Beču, Florijan je stekao prvo novinarsko iskustvo u austrijskom najistaknutijem novinskom časopisu „profil“. Godine 1995. pridružio se uredničkom timu Vienna News International gde je režirao i dizajnirao brojne reportaže i dokumentarce za evropske emitere. Osnivač je, autor i reditelj Blackbok-kolektiva.
Splav (The Raft)
Marcus Lindeen, Švedska, Danska, SAD, Nemačka, 2018, 98′
Festivali: Athens 2018 , Chicago 2018
Tajna priča iza događaja koji glasi za „jedan od najčudnijih grupnih eksperimenata svih vremena“. Godine 1973. pet muškaraca i šest žena prešlo je Atlantik na splavu, u sklopu naučnog eksperimenta koji je proučavao sociologiju nasilja, agresije i seksualne privlačnosti u ljudskom ponašanju. Iako je projekat u štampi postao poznat kao „Seks splav“, niko nije očekivao ono što se na kraju dogodilo na tom tromesečnom putovanju. Više od četrdeset godina kasnije, preživeli članovi „Ekspedicije Acali“, ponovo se okupljaju u filmskom studiju.
O reditelju: Marcus Lindeen debitovao je dokumentarnim filmom Regretters 2011. godine, koji je osvojio kako Prix Europa za najbolji evropski dokumentarni film u Berlinu tako i Švedski oskar (Guldbagge). Njegov drugi film bio je igrani film Glorious Accidents, koji je premijerno prikazan i nagrađen na Filmskom festivalu u Veneciji. U januaru 2017. predstavio je Splav kao umetničku instalaciju u Centru Pompidou u Parizu.
Kameni govornici (The Stone Speakers)
Igor Drljača, Kanada, Bosna i Hercegovina, 2018, 92′
Festivali: Toronto 2018, Berlin 2019
„Kameni govornici“ je film koji razmatra mesto ukrštanja između turizma i ideologije u četiri posleratna bosanskohercegovačka grada. Današnja Bosna i Hercegovina je zemlja koja se još uvek oporavlja od građanskog rata početkom 90-ih. Bosanskohercegovačka ekonomija se nikada nije oporavila, a zemlja je i dalje podeljena. Mnogi gradovi su se transformisali u jedinstvene turističke destinacije koje spajaju istoriju, religiju, politiku i folklor. Kameni govornici proučava četiri grada u Bosni i Hercegovini kroz prizmu njihovog turizma, polako otkrivajući suprotstavljene narative.
O reditelju: Igor Drljača je docent na katedri za pozorište i film na University of British Columbia. Njegovi nagrađivani kratki i dugometražni filmovi prikazivani su na stotinama festivala, uključujući South by Southwest, Toronto, Telluride, Tampere, Locarno, Rotterdam, Palm Springs Shortfest i Vancouver International Film Festival.
Lapü
César Alejandro Jaimes, Juan Pablo Polanco, Kolumbija, 2019, 75′
Festivali: Sundance 2019, Berlinale 2019
Usred pustinje Guahira, Doris, mlada Wayuu žena, ekshumiraće posmrtne ostatke svoje mrtve rođake, tokom rituala koji će je dovesti licem u lice sa smrću i svetom duhova. Jedne vetrovite noći u kolumbijskoj pustinji, mlada Wayuu žena po imenu Doris spava u svojoj ležaljci i sanja da se ponovo susreće sa preminulom rođakom. Kada se probudi i podeli iskustvo tog susreta sa svojom bakom, slože se oko toga da njena vizija najavljuje početak drevnog rituala, jednog od najbitnijih za odnos njihove kulture prema smrti, snovima i pamćenju.
O reditelju: Juan Pablo Polanco rođen je u Bogoti, Kolumbija. Studirao je likovnu umetnost na Pontifical Xavierian univerzitetu u Bogoti i film na ECAM-u u Madridu. Suosnivač je kolumbijske produkcijske kuće Los Niños Films, u kojoj je snimio svoj kratki film Portete i prvi dugometražni film Lapü.
Pozdrav iz slobodnih šuma (Greetings from Free Forests)
Ian Soroka, SAD, Slovenija, Hrvatska, 2018, 98′
Festivali: DocLisboa 2018, Festival of Slovenian Film 2018
Prolazeći kroz gusto pošumljen krajolik južne Slovenije, „Pozdrav iz slobodnih šuma“, poput magle koja se diže, otkriva utočište ukorenjenog istorijskog sećanja. Film putuje upuredo sa svedočanstvima lokalnih lovaca, šumara, speleologa i drugih ljudi koji kruže oko odsutnosti koju je iza sebe ostavila radikalna borba nakon što je došla do ostvarenja, a nakon toga izbledela.
O reditelju: Ian Soroka (r. 1987.) radi u domenu dokumentarnog filma i videa. Studirao je film i filozofiju na University of Colorado u Boulderu, u Pragu na FAMU-u, a takođe je završio i master studije iz umetnosti, kulture i tehnologije na MIT-ju. Ian je stipendista fondacije MacDowell, dobitnik nagrade Princess Grace Foundation-USA, kao i Fulbrightov stipendista u Sloveniji.
Okrug Hejl ovog jutra, ove večeri (Hale County This Morning, This Evening)
RaMell Ross, SAD, 2018, 76′
Festivali: Sundance Film Festival 2018, Helsinki Documentary Film Festival 2019
„Okrug Hejl ovog jutra, ove večeri“ je poetski društveni komentar o svakodnevnom afroameričkom životu na rasističkom dubokom jugu Alabame. Crni pojas južnih Sjedinjenih Država poznat je po po svom istorijatu ropstva i siromaštva. RaMell Ross, koji je tamo godinama radio kao nastavnik i košarkaški trener, u svom debitantskom dugometražnom dokumentarnom filmu slika nijansiraniju sliku tog predela. Uz toplo, intimno oko insajdera, Ross beleži zajednicu okruga Hejl usmeravajući svoju kameru na nekolicinu njenih pripadnika. Tokom perioda od pet godina, sledi učenika i košarkaša Daniela Collinsa, mladog oca Quincyja Bryanta i ljude u njihovim životima.
O reditelju: RaMell Ross je umetnik, reditelj i pisac. Njegov dugometražni dokumentarni film Okrug Hejl ovog jutra, ove večeri osvojio je posebnu nagradu žirija za kreativnu viziju na filmskom festivalu Sundance 2018, nominovan je za Oscara na 91. nagradama Akademije i prikazan u Museum of Modern Art, Institute of Contemporary Art – London, Museum of Moving Image, i Lincoln Centru.
Free Solo (Slobodan i sam)
Jimmy Chin, Elizabeth Chai Vasarhelyi, SAD, 2018, 99′
Festivali: Toronto 2018, DOC NYC 2018, Full Frame 2019
Iako prijatelji i porodica pokušavaju da ga u tome obeshrabre, Alex Honnold se priprema za svoj najsmeliji i najsmrtonosniji uspon do danas, stenu El Capitan u dolini Josemiti. Uprkos pokušajima njegovih prijatelja, porodice i nove devojke da ga odvrati od ovog opasnog podviga, Alek Honnold, najsavršeniji solo penjač slobodnim stilom na svetu, priprema se mentalno i fizički za svoju najodvažniju avanturu do sada: penjanje uz El Capitan, formaciju od skoro 1000 metara bez užeta ili sigurnosne opreme. Ako uspe, to će označiti najveći uspon koji je on – ili bilo ko drugi – uspeo da osvoji bez ikakve opreme.
O rediteljima: Elizabeth Chai Vasarhelyi i Jimmy Chin su nagrađivani reditelji dokumentarnih filmova. Zajednički rad kombinuje Elizabethino znanje kao plodnog filmskog stvaraoca i Jimmyjevo jedinstveno iskustvo u radu s nekim od najvećih istraživača, avanturista i sportista na svetu kao reditelj, snimatelj i fotograf. Zajedno su radili na projektima za National Geographic, The North Face i The New York Times.
Na 12. Beldocs festivalu publika će, pored domaćeg i takmičarskog programa, moći da uživa i u muzičkim, biografskim i umetničkim dokumentarcima, izboru iz savremenog portugalskog dokumentarnog filma, kao i u retrospektivama autora Kazua Hare i Gorana Devića.
