Tokom istraživanja Severne tabije Novopazarske tvrđave, arheolozi su našli krov „zindana“, tamnice i temelje kasarne iz druge polovine 19. veka.
Muzej „Ras“ u Novom Pazaru otpočeo je drugu kampanju zaštitnih arheoloških istraživanja Severne tabije Novopazarske tvrđave. Pažnja ovogodišnjih arheoloških istraživanja je usmerena na uklanjanje debljeg sloja nasipa u severnom i istočnom sektoru tabije, jer su na više mesta primećene vertikalne pukotine u stukturi zidnog platna obimnog zida, čime će se zaustaviti njegova dalja devastacija.
Ovogodišnjim radovima predviđeno je i otkrivanje i dokumentovanje zindana u južnom sektoru tabije, od koga je, za sada, otkriven svod jedne prostorije unutrašnjih dimenzija 2,65 sa 2,70 metara, kao i deo svoda hodnika kojim se u prostoriju zindana ulazilo, a direktor muzeja je istakao da su i ranije pretpostavljali da je tu bio „Zindan“, ali da nisu znali gde počinje krov.
Otkriveni su i ostaci temelja kasarne iz vremena osmanskog sultana Abdul Aziza na kojima je sagrađena zgrada današnje Biblioteke, za koju je direktor muzeja „Ras“, Fuad Baćićanin, u izjavi za Radio Sto plus rekao da potiče iz 1861. godine.
„Utvrdili smo da je zgrada u kojoj je danas smeštena gradska biblioteka napravljena na temeljima te kasarne. Ovo je istorija grada, koja će uticati i na njegov novi izgled, jer nam je želja da se ono što se nalazilo na ovoj tvrđavi obnovi“, rekao je Baćićanin.
Iskopavanja Severne tabije se vrše u cilju otkrivanja, dokumentovanja i prezentacije svih arhitektonskih ostataka, od kojih su do sada u potpunosti otkriveni: barutana i kula Džephana koje će biti revitalizovane, kao i fortifikacioni zidovi iz više vremenskih faza.
Pokretene arheološke nalaze uglavnom čine fragmenti glinenog posuđa, ali su pronađeni i kameni arhitektonski elementi bar dve kapije čiji su se prolazi lučno završavali. Sve što je otkriveno prilikom dosadašnjih istraživanja je sačuvano, čak sav kamen koji je pronađen na čitavom prostoru Severne tabije, kako bi se mogao iskoristiti za obnovu otkrivenih objekata na Severnoj tabiji.
Zanimljivo je da je prilikom čišćenja zidova kule nađen novčić iz doba ugarskog vladara Matijasa II, iz 1618. godine.
Tim na arheološkim istraživanjima Severne tabije novopazarske tvrđave čine najbolji stručnjaci iz ove oblasti, arheolozi, arhitekte, istoričari, i osmanisti iz Novog Pazara, Beograda, Sarajeva, Sjenice i Nove Varoši.
Radove ovogodišnjih arheoloških istraživanja sprovodi Muzej u Novom Pazaru, a finansira Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije.
Izvor: Muzej RAS, naslovna fotografija: Emir Mehović / Wikimedia
